به نقل از «مهر»

دلار زدایی ادامه دارد؛ توسعه روابط پولی دوجانبه با کشورهای همسایه

تاریخ انتشار: ۸ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۹۷۰۷۳

به گزارش خبرنگار مهر، دلار زدایی یکی از راهکارهای بانک مرکزی ایران برای کم اثر کردن تحریم‌ها و ایجادی راهی عملیاتی برای بهره بردن اقتصاد از ارزهای دیگر است، اما شاید عده‌ای معتقد باشند، دلارزدایی تنها در دستور سیاستگذران اقتصادی ایران است، اما حقیقت آن است که دلارزدایی امروز تبدیل به یک رویه بین المللی کشورهای زیادی شده است که یکی از دلایل آن کاهش ارزش دلار در بازار جهانی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کاهش ارزش دلار در بازار جهانی

آخرین اطلاعات منتشر شده در ایالات متحده، انتظارات مبنی بر کاهش نرخ بهره فدرال رزرو در سه ماهه اول سال ۲۰۲۴ را تقویت کرد، با وجود کانال نزولی دلار در سال اخیر که همچنان پابرجاست احتمال کاهش ایندکس دلار باز هم وجود دارد.

نرخ مبادله یورو به دلار (EUR/USD) به بالاترین سطح ۴ ماهه بالای ۱.۱۰۳۰ رسید و یورو در سال میلادی که گذشت توانست وضعیت خود را نسبت به دلار بهتر کند.

نرخ مبادله پوند به دلار (GBP/USD) نیز به بالاترین حد خود بالای ۱.۲۷۴۰ رسید و دلار نسبت به پوند انگلیس هم در سال اخیر تضعیف شد، بعد از برنامه دولت‌های مختلف به ویژه سازمان بریکس حجم معاملات دلار در جهان کاهش یافته و ریسک معاملات با دلار افزایش یافته است.

به گفته بارکلیز یکی از تحلیلگران جهانی ارز، مدل اختصاصی متعادل‌سازی دلار در پایان سال میلادی ۲۰۲۳ نشان‌دهنده سیگنال فروش قوی دلار تا پایان سال برابر همه شرکت‌های بزرگ است.

انتشار داده‌های فدرال رزرو ایالات متحده در روز جمعه، انتظارات بازار در مورد کاهش قابل توجه نرخ بهره فدرال رزرو در نیمه اول سال ۲۰۲۴ را مختل نکرد.

شاخص قیمت PCE ایالات متحده در ماه نوامبر ۰.۱٪ در مقایسه با انتظارات برای عدم تغییر در ماه کاهش یافت و افزایش سالانه از ۲.۹٪ به ۲.۸٪ کاهش یافت.

داده‌ها به این معنی است که ششمین نرخ بهره سالانه به سطح هدف ۲ درصدی فدرال رزرو کاهش می‌یابد و نشانه قوی دیگری خواهد بود که مشکل تورم و این دیدگاه که فشارهای تورمی اساسی «چسبنده» هستند، دیگر صادق نیستند.»

با این حال، یک تغییر بیشتر برای ماه می با افزایش نرخ به عنوان یک قطعیت وجود داشت در حالی که محتمل‌ترین نتیجه اکنون به عنوان دو کاهش نرخ به ۵.۰۰٪ دیده می‌شود.

در نتیجه انتظارات فدرال رزرو به تضعیف حمایت خالص از دلار ادامه دارد و احتمالاً دلار در سال ۲۰۲۴ نیز وضعیت نزولی خواهد داشت.

تصویر زیر نمودار سالانه یورو به دلار است که در سال ۲۰۲۳ با وجود اخباری مبنی بر تقویت دلار، اما دلار توانست بخشی از ریزش‌های خود را جبران کند و صعودی شود.

تصویر بالا مقایسه‌ای بود بین ارزش دلار و یورو نسبت به هم، حال شاخص دلار را با فرانک سوئیس مقایسه می‌کنیم، طبق تصویر زیر در نمودار دلار آمریکا نسبت به فرانک سوئیس، دلار باز هم شاهد ریزش است، طبق تصویر زیر، دلار در ۲۲ سال اخیر افت قابل توجهی را نسبت به فرانک سوئیس انجام داده و برابری آن از ۱.۸۰۰۰۰ به ۰.۸۵۵۲۵ کاهش یافته است، یعنی دوبرابر ارزش دلار کم شده است.

توسعه روابط پولی ایران و روسیه

یکی از راهکارهای ایران برای دلار زدایی توسعه روابط پولی با روسیه و چین است که در هفته‌ای که گذشت اولین اقدام از این دست اجرایی شد، در دیدار و مذاکرات محمدرضا فرزین رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان با الویرا نبیولینا رئیس‌کل بانک مرکزی روسیه، افزایش همکاری‌های پولی و بانکی، بهره‌برداری از ظرفیت‌های بریکس و نهادسازی‌های پولی و بانکی جدید در این حوزه و همچنین تقویت مناسبات در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مورد تاکید قرار گرفت. به دنبال عملیاتی شدن بسترهای پولی و بانکی میان جمهوری اسلامی ایران و روسیه، فصل جدیدی از روابط بانکی دو کشور آغاز شد.

زیرساخت‌ها و بسترهایی همچون اتصال سامانه‌های پیام‌رسان غیرسوئیفتی و برقراری روابط دوطرفه کارگزاری با پول‌های ملی میان بانک‌های تجاری دو کشور که قبلاً ایجاد شده بود امروز مورد استفاده بانک‌ها و فعالان اقتصادی قرار گرفته است.

در دیدار و مذاکرات رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان با رئیس‌کل بانک مرکزی روسیه، علاوه بر نهایی‌سازی توافق بکارگیری پول‌های ملی در مبادلات تجاری دو کشور بجای دلار، دکتر فرزین پیشنهادهایی در زمینه بهره‌برداری از ظرفیت‌های گروه بریکس و نهادسازی‌های پولی و بانکی در این حوزه طی دوره ریاست روسیه بر این گروه در سال آتی میلادی مطرح کرد که مورد توجه رئیس کل بانک مرکزی روسیه قرار گرفت.

بر اساس این گزارش، با توجه نهایی‌شدن کلیه اقدامات توافق‌شده قبلی میان بانک‌های مرکزی ایران و روسیه، قرار شد مفاد آن بصورت فنی و تخصصی، محور همکاری‌های آینده بانک‌های مرکزی دو کشور قرار گیرد.

گفتنی است در جریان سفر رئیس کل بانک مرکزی کشورمان به مسکو و به‌دنبال رایزنی‌ها و عملیاتی‌سازی بسترهای پولی و بانکی، اولین ال. سی شبکه بانکی ایران در خارج از کشور توسط بانک سپه در روسیه گشایش شد. ارزش این LC که از امروز مورد استفاده قرار گرفته، برای شروع مبلغ ۱۷ میلیون یورو است و با شرط پرداخت مدت‌دار جهت واردات استفاده می‌شود.

همچنین با حضور فرزین رئیس کل بانک مرکزی کشورمان، جلسه‌ای میان مدیران بانکی ازبر بانک روسیه و بانک ملی ایران برگزار شد که بر اساس آن خط اعتباری به ارزش ۶ و نیم میلیارد روبل برای واردات کالاهای اساسی از روسیه برای ایران ایجاد گردید.

دلار از سبد ارزهای مسافرتی به کشورهای همسایه حذف می‌شود

علی سعیدی مدیر عامل مرکز مبادله ارز و طلای ایران در این باره گفت: برنامه‌ریزی کرده‌ایم که بتوانیم ارز کشورهای همسایه یا مقصد را در اختیار مسافرین ایرانی قرار دهیم.

به گفته سعیدی، اگر بتوانیم از ابتدا به مسافر ایرانی اسکناس کشور مقصد را بدهیم، برای ایشان راحت تر خواهد بود؛ چرا که اگر دلار یا یورو تحویل دهیم دو بار هزینه تسعیر باید بپردازند که با این اقدام هزینه‌های آنها را کاهش می‌دهیم.

سعیدی با بیان اینکه ارز کشور عراق به صورت دینار، کشور عربستان به صورت ریال، کشور ترکیه به صورت لیر و امارات به صورت درهم پرداخت خواهد شد، گفت: مطالعات انجام شده و اقدامات اجرایی نیز پیگیری شده است. مسافران میلیونی برای این کشورها داریم و طبیعتاً اینها تقاضای زیادی برای دلار ایجاد می‌کنند، با تمام این کشورها عملاً مبادلات تجاری داریم و قراردادهای پیمان‌های پولی دوجانبه را با برخی از آنها داریم و با برخی که نداریم هم بانک مرکزی در تلاش برای از سرگیری پیمان پولی دوجانبه است. این کار سیاست ایران بوده و بحث دیپلماتیک را نیز طلب می‌کند، بقیه کشورها نیز به ریسک‌های مبادله با دلار و کاهش ارزش جهانی آن پی برده‌اند و به همین دلیل سیاست دلارزدایی منحصر به ایران نبوده و بسیاری از کشورهای دیگر نیز این اقدام را اجرایی خواهند کرد.

دور زدن تحریم‌های اصلی (پولی- مالی) با راهکارهای جدید و منطقی

بانک مرکزی در چند ماه اخیر در جهت دلار زدایی حرکت کرده است، راهکار بانک مرکزی ایجاد تبادل‌های پولی دوجانبه برای کاهش حجم مبادلات تجاری دلار است.

روابط پولی دوجانبه با عمان

محمدرضا فرزین در دیدار وزیر تجارت، صنعت و توسعه سرمایه گذاری عمان بر توسعه روابط پولی با عمان تاکید کرد.

به گفته فرزین، برگزاری نشست‌های تخصصی و فنی هیأت‌های بانکی و اقتصادی دو طرف باید بستری برای افزایش حجم مبادلات مالی، اقتصادی و تجاری شود چراکه افق جدیدی در مناسبات ایران و عمان طی چند سال گذشته گشوده شده است و از این ظرفیت می‌توان در توسعه مناسبات دوجانبه بانکی استفاده کرد.

توسعه روابط پولی بانکی ایران با کشورهای منطقه می‌تواند دستاوردهای زیادی داشته باشد، جالب است بدانید در ۸ ماه اول سال ۴۱ درصد بر مبادلات تجاری ایران و عمان افزوده شده است. توسعه روابط نفتی و حضور سرمایه گذاران عمانی در بخش گاز کشور می‌تواند این صنعت را بسیار بزرگ‌تر از امروز کرده و منجر به ارزآوری و افزایش ثروت عمومی شود.

توسعه روابط پولی با قطر

در مهر ماه سال جاری نیز محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی با حضور در کشور قطر بر توسعه روابط پولی با این کشور تاکید کرد.

رئیس‌کل بانک مرکزی در این دیدار ضمن قدردانی از نقش قطر در انتقال منابع ارزی ایران، افزایش همکاری‌های پولی، بانکی و اقتصادی را زمینه‌ساز توسعه حداکثری و همه‌جانبه مبادلات تجاری ایران و قطر برشمرد و گفت: با توسعه روابط پولی و بانکی تهران - دوحه حجم تجارت میان دو کشور نیز رشد چشمگیری خواهد یافت.

توسعه روابط پولی با عراق

ایران در یک سال اخیر تلاش کرده با توسعه روابط پولی دوجانبه با عراق پرداخته تا زمینه برای افزایش مبادلات تجاری مهیا شود.

به گفته یحیی آل اسحاق رئیس اتاق مشترک ایران و عراق، «در چند سال آینده رسیدن به تجارت ۲۰ میلیارد دلاری بین دو کشور ایران و عراق امکان‌پذیر است. در حال حاضر روابط تجاری بین دو کشور از مرز ۱۰ میلیارد دلار عبور کرده است و سال آینده قطعاً بخش خصوصی ما می‌تواند روابط تجاری با عراق را به ۱۰ تا ۱۱ میلیارد دلار برساند و این رقم می‌تواند بدون صادرات گاز و برق و خدمات فنی و مهندسی باشد.

ربیهاوی رایزن بازرگانی ایران در عراق نیز درباره راهکارهای اجرایی دولت عراق برای مبادله با دینار گفته است: «عراق پیشنهاد داده که تمام تعاملات مالی ما در عراق باید به دینار باشد و حتی فروشگاه‌های ترک در عراق باید با دینار تعامل کنند و لذا دلار از صحنه بازار رسمی و تعامل داخلی بازار عراق باید حذف شود که این مساله برای ایران مزیت محسوب می‌شود و لذا اولین پیشنهاد این بوده است که تجار به جای اینکه دلار بگیرند با دینار معامله کنند و دوم اینکه در بحث بانک تی بی آی عراق که در آنجا پول فروش گاز و برق ایران در آنجا بلوکه می‌شود از پول آن برای خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده می‌کنیم زیرا آمریکایی‌ها به تی بی آی و بانک مرکزی عراق اجازه داده‌اند که جمهوری اسلامی ایران از این پول برای کالاهای غیر تحریمی استفاده کند که شامل ۷ قلم کالای اساسی، دارو و تجهیزات صنعتی غیر تحریمی می‌شود.

به گفته ربیهاوی، «در تعامل تجار عراقی با شرکت‌های ایرانی صد در صد کالاهای غیر تحریمی تعامل می‌شود که این هم پیشنهاد دوم ما بود و موضوع سوم موضوع برخوردی است، حدود ۱۰ درصد از نیاز عراق تأمین می‌شود. ۴۵۰۰ قلم کالا به عراق صادر می‌شود که حدود ۱۰ درصد از مجموع واردات عراق است ما یک تلنگر به عراق بزنیم که متوجه شوند در تعامل تجاری با عراق موضوع قیمت برای ما بسیار مهم است تا از این طریق آن اختلاف ۱۰ درصدی قیمت ارز رسمی و آزاد را به ما برگردانند.

در سال‌های پیش ارائه دلار به عنوان ارز به عنوان یک سیاست ثابت و پیش فرض اقتصادی لحاظ شده بود که در این دوره با موفقیت این سیاست جای خود را به سیاست ارز کشور مقصد یعنی دینار داد و نشان داد می‌توان در بخش‌های دیگر کشور نیز دلار زدایی اتفاق بیفتد.

برای کشور مقصد ارز همان کشور را بدهید

یکی از راهکارهایی که می‌تواند از حجم مبادله دلار در جهان کاسته و ارزهای دیگر دنیا را جایگزین آن کند، استفاده از ارزهای کشورهای مقصد است، به عنوان مثال اگر فردی نیاز به مسافرت به کشور انگلستان را دارد پوند در اختیار آن داده شود و برای کشورهای حوزه یورو نیز از یورو استفاده شود.

برای کشور کانادا از دلار کانادا و برای استرالیا نیز از دلار استفاده شود و با این راهکار حجم و ارزش معاملات دلار در دنیا کاسته می‌شود، یکی دیگر از اموری که می‌تواند از ارزش دلار بکاهد خارج کردن دلار از چرخه سرمایه گذاری مردم عادی است، دولت باید به دنبال ارز جایگزین برای سرمایه گذاری خرد مردم باشد و هر ارز دیگر بین المللی که توانایی نقدشدن سریع در چرخه معاملات دنیا را داشته باشد می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

کد خبر 5979110 وحید بلالی

منبع: مهر

کلیدواژه: دلار سیاست تثبیت ارز بانک مرکزی ارز بورس وزارت نیرو مالیات بازار سرمایه بانک مرکزی ایران سیاست تثبیت ارز بانک مرکزی راه و شهرسازی طرح نهضت ملی مسکن سازمان بنادر و دریانوردی بازار سهام وزارت راه و شهرسازی وزارت نفت آخرین قیمت سکه و طلا رئیس کل بانک مرکزی کشورمان توسعه روابط پولی پولی و بانکی مبادلات تجاری پولی دوجانبه دلار زدایی فدرال رزرو ارزش دلار سال اخیر دو کشور بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۹۷۰۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صادرات ایران باید از خام فروشی عبور کند

رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران پیشنهاد داد برای کاهش تأثیر تحریم‌ها و افزایش بهره‌وری، علاوه بر تدوین قوانین توسعه‌ای، جلوی خام‌فروشی گرفته شود. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، پنل تخصصی «توانمندی‌ها و ظرفیت‌های صنعتی کشور» با حضور سخنرانان بخش خصوصی و بخش دولتی به همت کمیسیون صنعت اتاق ایران در حاشیه نمایشگاه اکسپو 2024 برگزار شد.

ابوالفضل روغنی‌گلپایگانی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران به عنوان اولین سخنران این نشست، گفت: به دلیل استفاده گسترده تمامی صنایع از صنعت بسته‌بندی، این صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هرچند این صنعت یکی از ابزارهای سنجش شاخص‌های توسعه اقتصادی و صنعتی است؛ اما در سال گذشته وضعیت خوبی نداشت. از سوی دیگر، با وجود اینکه ایران پس از چین دومین کشوری است که توانست تولید کاغذ داشته باشد اما امروزه جایگاه خوبی در این حوزه ندارد. سرانه مصرف کاغذ در ایران سالانه 21 کیلوگرم و در اروپا 57 کیلوگرم است. این عدد در کشورهای اسکاندیناوی و برخی کشورهای آمریکایی 157 کیلوگرم است. این اعداد نشان می‌دهد تا رسیدن به شاخص‌های جهانی راه زیادی در پیش داریم.

وی ادامه داد: تولید کل جهانی کاغذ در حدود 425 میلیون تن است. این کاغذها تنها از درختان تولید نمی‌شوند و به وسیله ماشین‌آلات مختلف از مواد اولیه مختلف همچون خرده‌چوب‌های جنگلی، سنگ و... ساخته می‌شوند. در سال‌های 2008 و 2009 حدود 70 درصد این 425 میلیون تن کاغذ از چوب‌های جنگلی ساخته می‌شد اما در حال حاضر خوشبختانه این رقم در حال تغییر است و کشورها در حال حرکت به سمت تولید کاغذ بازیافتی هستند. کاغذ می‌تواند تا 7 بار به چرخه تولید بازگردد.

رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران ادامه داد: بیشترین تولید کاغذ در دنیا به ترتیب در کشورهای چین 125 میلیون تن، آمریکا 72 میلیون تن، ژاپن 26 میلیون تن و آلمان 23 میلیون تن صورت می‌گیرد. در ایران رقم تولید کاغذ یک‌میلیون و 600 هزار تن است. آمار تولید کاغذ تحریر در دنیا حدود 150 میلیون تن بود، اما با گسترش فضای دیجیتال مصرف کاغذ کاهش یافته و به 50 تا 70 میلیون تن رسیده است.

روغنی تأکید کرد: در ایران به دلیل سیاست‌های غلط و هدررفت منابع ارزی 350 هزار تن واردات کاغذ تحریر داشته‌ایم اما می‌توان گفت نیاز واقعی کشور 150 هزار تن است که 45 هزار تن آن مرتبط با آموزش‌وپرورش است. این حجم از واردات بیهوده با ارز 4200 تومانی انجام می‌شد که منابع ارزی را هدر می‌داد. ظرفیت تولید کاغذ در داخل کشور حدود 190 هزار تن است. در حدود 6 سال پیش، چیزی در حدود 120 هزار تن مصرف کاغذ روزنامه داشتیم، اما در حال حاضر روزنامه‌ها در حال نابودی هستند و در حال خارج شدن از چرخه هستند. در خصوص کاغذ بسته‌بندی، مجوز طراحی کارخانه کاغذ در کشور برای تولید 3 میلیون و 200 هزار تن وجود دارد.

وی ادامه داد: همان‌طور که گفته شد صنعت بسته‌بندی با رشد اقتصادی مرتبط است؛ ما دو سال پیش حدود 950 هزار تن مصرف کارتن داشته‌ایم اما در حال حاضر 750 هزار تن مصرف داریم و این نشان‌دهنده حال بد اقتصاد کشور است. پس از دوران کرونا، مصرف کاغذ بسته‌بندی و کاغذهای بهداشتی افزایش چشمگیری داشته است. تا سال 93 کاغذ تحریر و کاغذ بسته‌بندی عمدتاً به کشور وارد می‌شد، اما با تلاش بخش خصوصی الان صادرکننده کاغذ شده‌ایم. در حال حاضر یک‌میلیون و 600 هزار تن کاغذ بسته‌بندی داریم که می‌توانیم صادر کنیم. هنوز هم بخش عمده کاغذ از چوب تولید می‌شود و ما در شمال ایران 2 میلیون هکتار جنگل داریم. روسیه به عنوان بانک چوب دنیا، در حدود 800 میلیون هکتار چوب در اختیار دارد. تقریباً تمامی کشورهای دنیا از روسیه واردات چوب انجام می‌دهند، اما در ایران این واردات وجود ندارد و این امری مشکل‌ساز است. تمام کشورهای دنیا به سمت صنایع سلولزی در حال حرکت هستند و در ایران نیز این صنایع رشد خوبی داشته‌اند.

نمایشگاه امسال فرصت خوبی را فراهم کرد

سید محمد موسوی، معاون صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان سخنران بعدی این نشست گفت: بخش خصوصی باید از همین امروز برای سال بعد برنامه‌ریزی کند. نمایشگاه امسال فرصت بسیار خوبی را فراهم کرده است که با برطرف کردن مشکلات، شرایط در سال آینده بهتر خواهد شد. شرایط باید به‌گونه‌ای پیش برود که برای مثال بتوانیم بگوییم حاصل این نمایشگاه قرارداد 2 میلیارد دلاری بود. باید بتوانیم بازار کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی که نیاز به تجهیزات و ماشین‌آلات دارند را در دست بگیریم.

وی ادامه داد: ارزش بازار تجهیزات پزشکی ایران 3 میلیارد دلار است و 1500 شرکت فعال در تجهیزات پزشکی داریم. در حوزه نفت و گاز نیز پیشرفت‌های بسیاری داشته‌ایم. تنها در شهر عسلویه 120 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داشته‌ایم و یک میلیارد مترمکعب در روز گاز تولید می‌کنیم که 70 درصد این فرآیند توسط ایرانی‌ها انجام می‌شود.

موسوی افزود: توان خدمات فنی و مهندسی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، آرزوی بسیاری از کشورها همچون ازبکستان است. در صادرات خدمات فنی و مهندسی از رقم 5/1 میلیارد دلار به رقم 4 میلیارد دلار رسیده‌ایم. در حوزه ماشین‌آلات کشاورزی نیز با رشد 40 درصدی توانسته‌ایم هم نیاز داخل را برآورده کنیم و هم صادرات داشته باشیم. از 22 هزار تراکتور در سال به 40 هزار در سال رسیده‌ایم. در اسفند 1402 حدود 39 میلیون دلار صادرات تراکتور داشته‌ایم.

معاون وزیر صمت ادامه داد: امروزه، پتانسیل بالایی برای صادرات وجود دارد و کشورهای بسیاری خواهان تهاتر با ایران هستند. بسیاری از کشورهای آفریقایی به دلیل نداشتن ماشین‌آلات و تجهیزات توان استفاده از منابع و معادن خود را ندارند و نیازمند واردات این ماشین‌آلات هستند. اکثر شرکت‌های ایرانی باید پس از تأمین نیازهای داخلی به فکر صادرات باشند و این نمایشگاه با وجود تمام چالش‌ها فرصت خوبی را فراهم کرده است.

فرصت‌ها و تهدیدهای صنعت دارو

نریمان صدری، رئیس اتاق مشترک ایران و اتریش به عنوان یکی از سخنرانان این نشست گفت: 10 درصد از کل تولید ناخالص جهان، در حوزه سلامت هزینه می‌شود و 20 درصد کل این هزینه فقط در کشور آمریکا صرف می‌شود. چین و هند نیز به خاطر جمعیت زیاد، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. تولید ناخالص داخلی ایران حدود 400 میلیارد دلار است که حدود کمتر از 7 درصد این عدد در حوزه سلامت خرج می‌شود. به‌طور کلی از میانگین کل دنیا پایین‌تر و از میانگین کشورهای در حال توسعه بالاتر هستیم.

وی افزود: در حال حاضر، دولت ایران بخش بزرگی از بودجه را به بخش سلامت اختصاص داده است. در ایران تلاش شده با ارزان کردن دارو، این صنعت کوچک نگه داشته شود. تقریباً 5/4 میلیارد دلار ارزش صنعت دارویی ماست که نصف ارزش صنعت دارو در کشور ترکیه است. به دلیل همین ارزانی، دورریز دارو نیز زیاد است و پزشکان نیز در مقیاس زیاد دارو تجویز می‌کنند.

رئیس اتاق مشترک ایران و اتریش ادامه داد: جمعیت ایران در حال پیر شدن است و در سال‌های آتی با بیماری‌های بسیاری مواجه خواهیم شد و به‌تبع آن مصرف دارو و نیاز به خدمات بهداشتی و پزشکی نیز افزایش خواهد یافت. طبق تعاریف جدید پزشکی، سالمندی از 80 سال به بالا آغاز می‌شود و نیاز به داروهای این سنین می‌تواند به بزرگ شدن صنعت پزشکی خواهد انجامید.

وی گفت: عدم رشد اقتصادی کشور واقعیتی است که وجود دارد. کشورهایی که در منطقه جمعیتی قابل مقایسه با ایران هستند مانند عربستان سعودی، ترکیه و مصر را می‌توان در حوزه سلامت با ایران مقایسه کرد. در کشور عربستان بودجه سلامت 60 هزار دلار است و هر سال برای هر فرد عربستانی 1291 دلار هزینه پزشکی و بهداشتی می‌کند.

صدری ادامه داد: اگر شخصی بخواهد در ایران وارد صنعت پزشکی به‌خصوص صنعت دارو شود، با صنعتی روبه‌رو است که قیمت‌ها در آن به‌شدت کنترل می‌شوند. قیمت، تأمین و نیاز دارو همگی تحت کنترل دولت است و قیمت دارو توسط دولت در پایین‌ترین حد جهانی نگه داشته شده است. همان‌طور که می‌دانید، ایران عضو سازمان WTO نیست و به همین دلیل امکان دست‌کاری در بازار دارو به‌راحتی وجود دارد. همچنین تولید دارو از روی نمونه‌های ساخته‌شده ساده‌تر است. 85 درصد کل دارو در ایران تولید می‌شود و 15 درصد باقیمانده نیز وارد می‌شود.

صدری تأکید کرد: صنعت سلامت ایران فرصت‌های زیادی در اختیار دارد؛ نمایندگان شرکت‌های بزرگ دارویی دنیا در ایران شعبه داشته‌اند اما اکنون به دلیل شرایط تحریمی می‌توان با بنکداران بزرگ بین‌المللی کار کرد و داروی مورد نیاز را تأمین کرد. فرصت دیگر، در اختیار گرفتن شرکت‌های کوچک و متوسط در سایر کشورهاست که از رده خارج شده‌اند، اما در ایران همچنان کارکرد دارند. در صنعت پلاسما نیز فرصت‌هایی برای ایران وجود دارد زیرا ما جزو معدود کشورهایی هستیم که صنعت پلاسمای خصوصی داریم. به دلیل طبیعت چهارفصل و پوشش گیاهی مناسب ایران، صنعت داروهای گیاهی نیز می‌تواند فرصت‌ها و ظرفیت‌های خوبی ایجاد کند.

صنعت نساجی؛ خسته ولی پر پتانسیل

امین مقدم، عضو هیات‌رئیسه اتحادیه نساجی و پوشاک ایران نیز در این نشست گفت: حجم مالی صنعت نساجی در کل جهان 1900 میلیارد در سال است که تقریباً حدود نیم‌درصد این رقم متعلق به ایران است. در سال گذشته وارداتی نزدیک به 2/2 میلیارد دلار داشته‌ایم. این در حالی است که صادرات ما در حدود 540 تا 600 میلیون دلار بوده است. از این 600 میلیون دلار، 350 میلیون دلار مربوط به صادرات فرش ماشینی و تنها 60 میلیون دلار مربوط به صادرات پوشاک بوده است.

وی افزود: صادرات کشور ترکیه در کل 35 میلیارد دلار است که 18 میلیارد دلار آن مربوط به پوشاک است. در ایران 47 هزار واحد صنعتی وجود دارد که تعداد 5500 واحد مرتبط با صنعت نساجی هستند و در ترکیه 240 هزار واحد صنعتی وجود دارد که 72هزار واحد در صنعت نساجی فعالیت می‌کنند.

عضو هیات‌رئیسه اتحادیه نساجی و پوشاک ایران ادامه داد: سبد خرید نساجی مردم کوچک‌شده و انتظار می‌رود در سال آینده کوچک‌تر هم بشود. در حدود 850میلیون دلار پارچه وارد کشور شده است، در حالی که در داخل کشور توانمندی‌های بسیاری برای تولید پارچه وجود دارد.

مقدم تأکید کرد: در کنار تمام این موارد، باید به نکات مثبت هم توجه کرد. در صنعت نساجی قابلیت‌های بسیار خوبی داریم و امیدواریم به زمانی برگردیم که پارچه ایران به کشورهای اروپایی صادر می‌شد. صنعت نساجی بزرگ‌ترین پتانسیل اشتغال‌زایی در میان سایر صنایع را دارد به‌طوری‌که حداقل یک‌میلیون نفر در این صنعت مشغول به کار هستند. همچنین هزینه برپایی یک کارخانه نساجی متوسط در حدود یک‌پنجم هزینه برپایی کارخانه پتروشیمی است. نکته مثبت دیگر حمایت‌های مالی مناسبی است که از شرکت‌های دانش‌بنیان صورت می‌گیرد. قیمت هر کیلو پنبه در حدود 90هزار تومان است که این پنبه وقتی به یک تیشرت با برند داخلی تبدیل می‌شود، در حدود یک‌میلیون تومان به فروش می‌رود و این نشان از ارزش‌افزوده بالای صنعت نساجی و پوشاک دارد.

 صنعت برق در حال کوچک شدن است

علیرضا کلاهی‌ صمدی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران در ادامه این نشست گفت: صنعت برق جزو معدود صنایع ایرانی است که رقابت‌پذیر است. پیش از جدی شدن تحریم‌ها بخش عمده صادرات فنی و مهندسی کشور مربوط به صنعت برق بود. در بازار داخلی نیز علی‌رغم تمامی سوء مدیریت‌ها، چراغ این صنعت همچنان روشن است. حتی در همین شرایط صادرات هم اتفاق می‌افتد.

 رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران ادامه داد: به جرات می‌توان گفت در صنعت برق سنتی فاصله ایران با تکنولوژی روز دنیا حدود 5درصد بوده، اما در حوزه برق جدید همچون انرژی‌های سبز دچار عقب‌ماندگی شده‌ایم. از سال 1379 تاکنون هیچ پروژه نیروگاهی عمده‌ای در ایران توسط خارجی‌ها انجام‌نشده است. این شرایط در کشورهای همسایه همچون ترکیه وجود ندارد و پیمانکاران بزرگ خارجی همچون زیمنس در این کشورها مشغول به کار هستند. با تمام این مشکلات صنایع برق توانسته در خارج از کشور پروژه‌هایی را در دست بگیرد.

کلاهی افزود: نیاز کشور عراق از الان تا پایان دهه آینده برای هر سال 10میلیارد دلار است که اگر بتوانیم 20درصد این نیاز را تأمین کنیم، صادرات ما رونق پیدا خواهد کرد. تحریم باعث شده است فعالیت‌های بانکی و صدور ضمانتنامه مختل شده و صادرات چمدانی جای آن را گرفته است. پیشنهاد شخص بنده تدوین قوانین توسعه‌ای و منطقه‌ای مشترک است تا بتوانیم کمی از آثار تحریم‌ها را کاهش دهیم. به جرات می‌توانم ادعا کنم که توانمندی کشوری همچون ترکیه از ایران کمتر است و ما در به دست آوردن بازار کشورهای همسایه مانند عراق و همین ترکیه کوتاهی کرده‌ایم. اگر دور کشورمان یک دایره بکشیم تا شعاع 2000کیلومتری بازار بسیار با ظرفیتی وجود دارد که ما باید از آن استفاده کنیم.

وی گفت: کشور هند پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه رشد اقتصادی داشته و از کشوری فقیر به کشوری متوسط تبدیل شده است. دسترسی به برق تا چند سال پیش در این کشور 1.5 میلیارد نفری فقط 45درصد بود. پروژه‌هایی که هند در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر انجام می‌دهد، بیش از کل ظرفیت تولید برق ایران است. بحث تغییر سبد انرژی در تمامی کشورهای همسایه جنوبی ما و اروپای شرقی بحثی جدی است. بخشی از این فرآیند حرکت از سوخت‌های فسیلی به سمت برق تجدیدپذیر است. براساس آمارها، تغییر سبد انرژی از 28درصد فعلی برق به بالای 40درصد مستلزم 20تریلیون یورو سرمایه‌گذاری است. متأسفانه بازار ما به بازاری که سرمایه‌گذاری وزارت نیرو در آن عملاً به صفر رسیده است و روزبه‌روز در حال کوچک‌تر شدن و محدود شدن است.

کلاهی صمدی ادامه داد: در حوزه تولید، بخش خصوصی اندکی سرمایه‌گذاری داشته است، اما در حوزه انتقال هیچ سرمایه‌گذاری وجود ندارد و در مسیر برعکس توسعه حرکت می‌کنیم. اگر نتوانیم با باز کردن بازارهای صادراتی روزنه امیدی ایجاد کنیم، همین یک صنعت توانمند هم از بین خواهد رفت. همچنین باید صادرات خام‌فروشی با کمترین ارزش‌افزوده را که به‌نوعی صادرات سنتی است فراموش کنیم و به سمت صادرات صنایع و خدماتی برویم که در داخل ارزش‌افزوده پیدا کرده و علاوه بر سود ناشی از صادرات، تولید ناخالص داخلی را بالا برده‌اند.

انتهای پیام/